Πέμπτη 30 Ιουνίου 2016

Η ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ

Ομιλία της Νανάς Χατζή στην Ημερίδα για την ελευθερία της μάθησης, τα δημοκρατικά εκπαιδευτικά μοντέλα και την σχολική απο-ιδρυματοποίηση των μαθητών - Πρωτοβουλία για την επαναλειτουργία του μονοθέσιου δημοτικού σχολείου Βλαχιάς.



Το Σάμερχιλ, που ίδρυσε ο Α.Σ. Νηλ και έχει σήμερα διευθύντρια την κόρη του Ζωή Ρέντχεντ, είναι ένα προοδευτικό σχολείο ηλικίας ενενήντα χρόνων, που διοικείται δημοκρατικά με τους μαθητές του να έχουν ισότιμο λόγο στους κανονισμούς λειτουργίας του. Όμως, ο Οργανισμός Πιστοποίησης Σχολικών Ιδρυμάτων (OFSTED), μέσω των επιθεωρητών του, αποφασίζει να κλείσει το σχολείο καθότι θεωρεί ότι δεν παρέχει επαρκή εκπαίδευση στους μαθητές του. Η υπόθεση οδηγείται στο δικαστήριο, όπου το σχολείο συγκρούεται μετωπικά σε μια μάχη επιβίωσης με την Βρεταννική Κυβέρνηση. 


Γιατί τα παιδιά μας βαριόνται τόσο στο σχολείο, δε μπορούν να περιμένουν, απογοητεύονται εύκολα και δεν έχουν πραγματικούς φίλους;

Πριν από λίγο καιρό διάβασα ένα πολύ καλό άρθρο που εξηγεί ένα φαινόμενο που βιώνουμε όλοι στις τάξεις μας και με τα χρόνια γίνεται όλο και πιο έντονο. Έτσι αποφάσισα να το μεταφράσω και να το αναρτήσω εδώ πιστεύοντας ότι κάποιοι θα βοηθηθούν διαβάζοντας το. Αν μη τι άλλο, για μας τους εκπαιδευτικούς είναι παρηγορητικό να γνωρίζουμε ότι δεν ευθυνόμαστε μόνο εμείς και η καλοκαιρινή μας άδεια για όλα τα δεινά του κόσμου…

Είμαι εργοθεραπεύτρια με 10ετή εμπειρία εργασίας με παιδιά, γονείς και δασκάλους. Συμφωνώ απόλυτα με το μήνυμα του δασκάλου που έλαβα πρόσφατα, ότι τα παιδιά μας χειροτερεύουν όλο και περισσότερο σε πολλά ζητήματα. Ακούω σταθερά την ίδια άποψη από κάθε δάσκαλο που συναντώ. Αδιαμφισβήτητα, καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετούς πορείας μου, έχω δει και εξακολουθώ να βλέπω μία πτώση στην κοινωνική, συναισθηματική και ακαδημαϊκή λειτουργικότητα των μαθητών καθώς και μια ραγδαία αύξηση των μαθησιακών δυσκολιών και άλλων διαγνώσεων.

Τα σημερινά παιδιά έρχονται στο σχολείο συναισθηματικά ανώριμα για μάθηση και υπάρχουν πολλοί παράγοντες στο μοντέρνο τρόπο ζωής μας που συμβάλουν σε αυτό. Όπως γνωρίζουμε, ο εγκέφαλός μας είναι εύπλαστος. Μέσα από το περιβάλλον μπορούμε να κάνουμε τον εγκέφαλο δυνατότερο ή πιο αδύναμο. Ειλικρινά πιστεύω ότι παρά τις καλύτερες προθέσεις μας δυστυχώς σχηματίζουμε τον εγκέφαλο των παιδιών μας προς τη λάθος κατεύθυνση. Και παρακάτω θα αναλύσω το γιατί…

Τεχνολογία Image result for τεχνολογια παιδια

Δωρεάν υπηρεσία φύλαξης παιδιών…η πληρωμή σας περιμένει στην επόμενη γωνία. Παίζουμε με το νευρικό σύστημα των παιδιών μας, με την προσοχή τους και με την ικανότητά τους να λαμβάνουν ικανοποίηση καθυστερημένα. Συγκρινόμενη με την εικονική πραγματικότητα, η καθημερινή ζωή είναι βαρετή. Όταν τα παιδιά έρχονται στην τάξη, εκτίθενται σε ανθρώπινες φωνές και οπτικά ερεθίσματα που έρχονται σε αντίθεση με το βομβαρδισμό από εκρήξεις γραφικών και ειδικά εφέ τα οποία είναι συνηθισμένα να βλέπουν στις οθόνες τους. Μετά από ώρες εικονικής πραγματικότητας το να επεξεργαστείς πληροφορίες σε μια τάξη γίνεται όλο και μεγαλύτερη πρόκληση για τα παιδιά μας επειδή ο εγκέφαλός τους είναι συνηθισμένος στα υψηλά επίπεδα διέγερσης που προκαλούν τα βιντεοπαιχνίδια. Η ανικανότητα της επεξεργασίας χαμηλότερων επιπέδων διέγερσης καθιστά τα παιδιά ευάλωτα στις ακαδημαϊκές προκλήσεις. Επιπλέον, η τεχνολογία μας αποσυνδέει συναισθηματικά από τα παιδιά μας και τις οικογένειές μας. Η συναισθηματική διαθεσιμότητα των γονέων είναι η κύρια τροφή για τον εγκέφαλο των παιδιών μας. Δυστυχώς, βαθμιαία στερούμε από τα παιδιά μας αυτή την τροφή.

Τα παιδιά παίρνουν οτιδήποτε θέλουν, ακριβώς τη στιγμή που το θέλουν

“Πεινάω!!” Σε ένα δευτερόλεπτο θα σταματήσω στη μέση του δρόμου. “Διψάω! Να ένα μηχάνημα νερού. “Βαριέμαι!” Πάρε το τηλέφωνό μου” Η ικανότητα να λαμβάνεις ικανοποίηση με κάποια καθυστέρηση είναι ένα ένα από τα κλειδιά της μελλοντικής επιτυχίας. Έχουμε όλες τις καλές προθέσεις να κάνουμε τα παιδιά μας ευτυχισμένα, αλλά δυστυχώς τα κάνουμε χαρούμενα βραχυπρόθεσμα και δυστυχισμένα μακροπρόθεσμα. Το να είσαι ικανός να απολαμβάνεις αυτό που θες με κάποια καθυστέρηση σημαίνει ότι έχεις την ικανότητα να λειτουργείς σε συνθήκες στρες. Τα παιδιά μας βαθμιαία γίνονται λιγότερο εξοπλισμένα να τα βγάζουν πέρα ακόμα και με λίγο στρες κάτι το οποίο μελλοντικά γίνεται τεράστιο εμπόδιο στο να επιτύχουν στη ζωή. Η ανικανότητα για καθυστερημένη ικανοποίηση φαίνεται συχνά στις αίθουσες διδασκαλίας, στα εμπορικά κέντρα, στα εστιατόρια και στα καταστήματα παιχνιδιών τη στιγμή που το παιδί ακούει όχι επειδή οι γονείς έχουν διδάξει τον εγκέφαλο των παιδιών τους να παίρνει αυτό που θέλει ακριβώς τη στιγμή που το θέλει.

Τα παιδιά κυριαρχούν στον κόσμο

“Στο γιο μου δεν αρέσουν τα λαχανικά”, “Δεν της αρέσει να πηγαίνει για ύπνο νωρίς”, “δεν της αρέσει να τρώει πρωινό”, “δεν της αρέσουν τα παιχνίδια, αλλά είναι πολύ καλή με το IPAD” “δεν του αρέσει να ντύνεται μόνος του”, “βαριέται να τρώει μόνη της”. Αυτά ακούω διαρκώς από τους γονείς. Από πότε τα παιδιά μας διδάσκουν πώς να είμαστε γονείς; Αν αφήσουμε τα πάντα να εξαρτώνται από αυτά, το μόνο που θα κάνουν θα είναι να τρώνε μακαρόνια με τυρί, παγωτό, να βλέπουν τηλεόραση, να παίζουν με τα tablet τους και ποτέ να μην πηγαίνουν για ύπνο. Τι καλό τους κάνουμε με το να τους δίνουμε αυτό που θέλουν όταν γνωρίζουμε ότι δεν είναι καλό γι’αυτά; Χωρίς την κατάλληλη τροφή και ένα καλό βραδινό ύπνο τα παιδιά μας έρχονται στο σχολείο ευερέθιστα, αγχωμένα και με διάσπαση προσοχής. Επιπρόσθετα, τους στέλνουμε το λάθος μήνυμα. Μαθαίνουν ότι μπορούν να κάνουν ότι θέλουν και να μην κάνουν ότι δε θέλουν. Η λογική ότι πρέπει να το κάνεις απουσιάζει. Δυστυχώς, προκειμένου να πετύχουμε τους διάφορους στόχους στη ζωή μας πρέπει να κάνουμε ότι είναι απαραίτητο το οποίο μπορεί να μη συμπίπτει πάντοτε με αυτό που θέλουμε. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί θέλει να είναι άριαστος μαθητής, πρέπει να μελετήσει σκληρά. Αν θέλει να γίνει ένας επιτυχημένος ποδοσφαιριστής, πρέπει να προπονείται κάθε μέρα. Τα παιδιά μας γνωρίζουν πολύ καλά τι θέλουν αλλά δυσκολεύονται πάρα πολύ να κάνουν αυτό που πρέπει για να πετύχουν τους στόχους τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ανεπίτευκτους στόχους και αφήνει τα παιδιά απογοητευμένα.

Ατέλειωτη διασκέδαση

Έχουμε δημιουργήσει έναν κόσμο τεχνητής διασκέδασης για τα παιδιά μας. Δεν υπάρχουν βαρετές στιγμές. Αμέσως μόλις ησυχάσουν, τρέχουμε να τα διασκεδάσουμε πάλι γιατί διαφορετικά νοιώθουμε ότι δεν εκπληρώνουμε το γονεϊκό μας καθήκον. Ζούμε σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Αυτά έχουν τον κόσμο της διασκέδασης κι εμείς τον κόσμο της δουλειάς. Γιατί τα παιδιά μας δε μας βοηθάνε στην κουζίνα ή στη μπουγάδα; Γιατί δε μαζεύουν τα παιχνίδια τους; Τα παραπάνω αποτελούν βασική μονότονη εργασία που εκπαιδεύουν τον εγκέφαλο να μπορεί να εργάζεται και να είναι λειτουργικός υπό συνθήκες βαρεμάρας. Είναι το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που χρησιμοποιείς ώστε να είσαι τελικά εκπαιδεύσιμος στο σχολείο. Όταν οι μαθητές έρχονται στο σχολείο και είναι ώρα για αντιγραφή, η απάντησή τους είναι δε μπορώ. Είναι πολύ δύσκολο, πολύ βαρετό. Γιατί; Επειδή το αντίστοιχο τμήμα του εγκεφάλου δεν είναι εκπαιδευμένο για να εκτελεί βαρετές και μονότονες δουλειές. Εκπαιδευέται όμως μέσα από τη δουλειά.

Περιορισμένη κοινωνική αλληλεπίδραση.
Image result for παιδια κοινωνικη αλληλεπιδραση

Είμαστε όλοι απασχολημένοι, έτσι δίνουμε στα παιδιά μας ψηφιακά γκατζετάκια και τα καθιστούμε επίσης απασχολημένα. Τα παιδιά στο παρελθόν συνήθιζαν να παίζουν έξω, όπου στα μη δομημένα φυσικά περιβάλλοντα, μάθαιναν και εξασκούσαν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Δυστυχώς, η τεχνολογία αντικατέστησε το εξωτερικό παιχνίδι. Επίσης, η τεχνολογία έκανε τους γονείς λιγότερο διαθέσιμους στην κοινωνική αλληλεπίδραση με τα παιδιά τους. Προφανώς, τα παιδιά μας έμειναν πίσω…το γκατζετάκι που έχουμε για το μπέιμπι σίτινγκ δεν είναι εξοπλισμένο για την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων. Οι πιο επιτυχημένοι άνθρωποι είναι αυτοί που έχουν θαυμάσιες κοινωνικές δεξιότητες. Αυτή είναι η προτεραιότητα!


Ο εγκέφαλος είναι σαν ένας μυς που είναι εκπαιδεύσιμος και επανεκπαιδεύσιμος. Εαν θέλεις το παιδί σου να είναι ικανό να κάνει ποδήλατο, του διδάσκεις ποδηλατικές ικανότητες. Εαν θέλεις το παιδί σου να μάθει να περιμένει, πρέπει να του διδάξεις υπομονή. Εαν θέλεις το παιδί σου να μάθει να κοινωνικοποιείται, πρέπει να του διδάξεις κοινωνικές δεξιότητες. Το ίδιο εφαρμόζεται και σε όλες τις άλλες δεξιότητες. Δεν υπάρχει διαφορά!!

Ωστόσο, μπορείς να κάνεις τη διαφορά στη ζωή του παιδιού σου με το να εκπαιδεύσεις τον εγκέφαλό του έτσι ώστε το παιδί σου να λειτουργεί με επιτυχία σε κοινωνικό, συναισθηματικό και ακαδημαϊκό επίπεδο. Και να πως:

Image result for train brain
Περιόρισε την τεχνολογία και επανασυνδέσου συναισθηματικά με το παιδί σου.

  • Κάντε οικογενειακά δείπνα, βραδιές επιτραπέζιων παιχνιδιών, πηγαίνετε για ποδηλασία, περιπάτους στην εξοχή με φακό τη νύχτα.

  • Εκπλήξτε τα με λουλούδια, μοιραστείτε μαζί τους ένα χαμόγελο, γαργαλήστε τα, βάλτε ένα σημείωμα αγάπης πίσω από την πλάτη τους ή κάτω από το μαξιλάρι τους, κάντε τους έκπληξη με το να τα πάτε έξω για φαγητό μια μέρα μετά το σχολείο, χορέψτε μαζί, μπουσουλήστε μαζί, παίξτε μαξιλαροπόλεμο.

Εκπαιδεύστε τα στην καθυστερημένη απόλαυση

  •  Κάντε τα να περιμένουν!!! Δεν είναι κακό να περνάνε διαστήματα όπου βαριούνται. Είναι το πρώτο βήμα προς τη δημιουργικότητα.

  • Βαθμιαία αυξήστε το χρόνο μεταξύ του θέλω και του παίρνω

  • Αποφύγετε τη χρήση τεχνολογίας στο αυτοκίνητο και στο εστιατόριο. Αντί γι’ αυτό διδάξτε τα να περιμένουν συζητώντας ή παίζοντας.

  • Περιορίστε το διαρκές τσιμπολόγημα.

Μη φοβάστε να θέσετε όρια. Τα παιδιά χρειάζονται όρια για να μεγαλώσουν ευτυχισμένα και υγειή.

  • Κάντε ένα χρονοδιάγραμμα για τις ώρες των γευμάτων, του ύπνου και τη χρήση τεχνολογίας.

  • Σκεφτείτε τι έιναι καλό γι’αυτά, όχι τι θέλουν και τι δε θέλουν. Θα σας ευχαριστούν αργότερα στη ζωή τους γι ‘αυτό. Η γονεϊκότητα είναι μια σκληρή δουλειά. Πρέπει να είσαι δημιουργικός ώστε να τα καταφέρεις να κάνουν αυτό που είναι καλό γι’αυτά επειδή τις περισσότερες φορές αυτό έρχεται σε αντίθεση με αυτό που θέλουν.

  • Τα παιδιά χρειάζονται πρωινό και θρεπτικό φαγητό. Πρέπει να ξοδέψουν χρόνο σε εξωτερικές δραστηριότητες και να πάνε για ύπνο σε μία σταθερή ώρα έτσι ώστε να έρθουν στο σχολείο διαθέσιμα για μάθηση την επόμενη μέρα.

  • Μετατρέψτε τα πράγματα που δεν τους αρέσει να κάνουν ή να προσπαθούν σε διασκεδαστικά, συναισθηματικά διεγερτικά παιχνίδια.

Διδάξτε τα παιδιά σαν να κάνουν μονότονη εργασία από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους καθώς αυτό είναι το θεμέλιο για τη μελλοντική εργασιμότητα.

  • Να διπλώνουν τα στεγνά ρούχα, να μαζεύουν τα παιχνίδια τους, να απλώνουν ρούχα, να τοποθετούν στη θέση τους τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ και τη λαϊκή, να στρώνουν τραπέζι, να στρώνουν το κρεβάτι τους

  • Να είστε δημιουργικοί. Αρχικά κάντε το διεγερτικό και διασκεδαστικό έτσι ώστε ο εγκέφαλός τους να το συνδέσει με κάτι θετικό

Διδάξτε τους κοινωνικές δεξιότητες

  • Διδάξτε τους να περιμένουν τη σειρά τους, να μοιράζονται, να χάνουν, να κερδίζουν, να συμβιβάζονται, να λένε όμορφα λόγια στους άλλους, να χρησιμοποιούν το ευχαριστώ και το παρακαλώ.

Από την εμπειρία μου σαν εργοθεραπεύτρεια, τα παιδιά αλλάζουν, τη στιγμή που οι γονείς αλλάζουν την οπτική τους για τη γονεϊκότητα. Βοηθήστε τα παιδιά σας να επιτύχουν στη ζωή εκπαιδεύοντας και δυναμώνοντας τον εγκέφαλό τους νωρίς παρά αργά!!!

Victoria Prooday
πηγή: http://yourot.com/parenting-club/2016/5/16/why-our-children-are-so-bored-at-school-cant-wait-and-get-so-easily-frustrated

Ένα σχολείο απ΄το μέλλον στήνεται στο Λάκκωμα

Ποτέ ξανά μια έκρηξη δεν μας έκανε τόσο ανυπόμονους. Μετά την θεωρία του Βig Βang, είναι η αμέσως επόμενη “μεγάλη έκρηξη” που μας μεταμορφώνει σε ανυπόμονα, ασυγκράτητα, μεγάλα παιδιά που περιέργως θέλουν να ξαναχτυπήσει το κουδούνι για να επιστρέψουν στα θρανία(;) του συγκεκριμένου σχολείου! Το Big Bang School, το λέει και το όνομά του, είναι ένα σχολείο που υπόσχεται εξαρχής να μην είναι σαν τα άλλα. Καταρχάς έχει όνομα. Η ιδέα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από τη δημιουργό του «Σχολείου της Φύσης» στον Τρίλοφο, Βέτα Γεωργιάδου, τον δάσκαλο που έκανε διάσημο τον Φουρφουρά στην Κρήτη με το «Σχολείο Φύσης και Χρωμάτων», Άγγελο Πατσιά, και τον Γιάννη Σωτηράκο της εταιρείας ευ ζην και διοργάνωσης event Generation Alpha Ventures. Μιλήσαμε με τον εκπαιδευτικό που ξαναέβαλε στο προσκήνιο -κάνοντάς το να δείχνει εύκολο- τον ρομαντισμό και την ελπίδα, τονΆγγελο (Πατσιά) της καινοτόμου εκπαίδευσης που επέστρεψε με παρέα, μία οραματική τριάδα εκπαιδευτικών, και του ζητήσαμε να μάθουμε τα πάντα γύρω από την “μεγάλη έκρηξη” που ετοιμάζεται στο Λάκκωμα Χαλκιδικής.
αγγελος πατσιας 2
Αν παρατήρησετε την εξέλιξη των συζητήσεων, των όποιων συζητήσεων που εξελίσσονται σε τετραγωνικά ελληνικής πραγματικότητας, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους θα τις δείτε να καταλήγουν σχεδόν αδιέξοδα σε δύο λέξεις: κράτος και παιδεία. Για το πρώτο ίσως έχουμε σηκώσει ψηλά τα χέρια, ο Άγγελος Πατσιάς όμως, πριν από κάποια χρόνια καταπιάστηκε με το δεύτερο, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι δεν πρόκειται ακόμα για ένα κλισέ. Η ιστορία του έγινε γνωστή γιατί αυτό που κατάφερε ήταν τόσο σπουδαίο που φαινόταν φύσει αδύνατο να παραμείνει στα όρια ενός μικρού ορινού χωριού της Κρήτης. Το “Σχολείο της Φύσης και των Χρωμάτων” έγινε σύνθημα με περιεχόμενο, παρακινητική ιστορία, βιβλίο αλλά και εξελικτικός προάγγελος αντίστοιχων ιδεών.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε η δημιουργία του Βig Bang School στο Λάκωμμα, που αποτελεί ουσιαστικά απόρροια του ίδιου οράματος και μάλιστα πάλι με έναν εκ των πρωταγωνιστών τον Άγγελο Πατσιά. Ένα καινοτόμο συνεταιρικό δημοτικό σχολείο που θα παρέχει “γνώση” ακριβώς μέσω των ίδιων πεποιθήσεων που θέλουν τα σχολεία να διαμορφώνουν αλλά και να διαμορφώνονται από την κοινωνία.
Η ιστορία ενός νεαρού εκπαιδευτικού που κατάφερε να κάνει τα παιδιά να ανυπομονούν για το πρωινό ξύπνημα του σχολείου, μας συστήθηκε σαν ένα σύγχρονο παραμύθι, για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό στην ομιλία του Άγγελου Πατσιά στην σκηνή του ΤΕDx Θεσσαλονίκης το 2013. Ο Άγγελος, φαντάστηκε πριν κάποια χρόνια, ένα σχολείο γεμάτο καινοτομίες στις πιο δύσκολα ταυτόχρονα συνθήκες. Αν αναλογιστούμε με απόλυτη ειλικρίνεια τι εστί ορεινό επαρχειακό ελληνικό σχολείο, με την έλλειψη υποδομών, με την διάνυση μεγάλων αποστάσεων αλλά και την απουσία δικτύου περαιτέρω ασχολιών για τα παιδιά πέραν των αγροτικών εργασιών, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε τόσο το μέγεθος του οράματος όσο και τελικά του εγχειρήματος του εκπαιδευτικού.
Ξαναθυμόμαστε το success story στον Φουρφουρά 
Η ιδέα ήταν για ένα αυτοδιαχειριζόμενο σχολείο, όπου το παιδί θα νιώθει πως ανήκει εκεί, δεν θα αισθάνεται απομονωμένο, ένα περιβάλλον όπου θα μπορεί στην πράξη να νιώσει την απελευθέρωση και ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, την επαφή με τις νέες τεχνολογίες χωρίς να χάσει την ταυτότητα του τόπου του αλλά και την ενίσχυση των ονείρων και της δημιουργικότητάς του. Αν δεν αποδεικνυόταν στην πράξη ότι κάτι τέτοιο μπορεί να ισχύσει, ίσως μέχρι και σήμερα ο Άγγελος Πατσιάς και η ομάδα των επίσης νεαρών εκπαιδευτικών που πλαισίωσαν τότε το σχολείο, να αποκαλούνταν απλώς “πολύ ρομαντικοί”. Ευτυχώς το σχολείο όχι μόνο έγινε πράξη, αλλά ακόμα περισσότερο αψήφησε και τον κακό συγχρονισμό του με την απαρχή της οικονομικής κρίσης.
Το σχολείο απέκτησε περιβόλια, οπωροφόρα δέντρα, βοτανόκηπους και θερμοκήπειο, επισκέψεις από επαγγελματίες όλων των ειδικοτήτων οι οποίοι μετέφεραν την εμπειρία τους στα παιδιά, web tv, το περιβόητο, “Φουρφουράς TV”, ένα διαδικτυακό κανάλι το οποίο έδωσε στα παιδιά ενός ορεινού τόπου την δυνατότητα να ακούγεται η φωνή τους πιο μακριά από τους τοίχους του χωριού και το ύψος των βουνών, δημιούργησε ένα δίκτυο επικοινωνίας με τα ορεινά σχολεία σε όλη την χώρα, μαθήματα που περιελάμβαναν ρομποτική και θέατρο, διαμορφωμένες τάξεις με χαλιά και καναπέδες, ένα δίκτυο πώλησης των προιόντων του σχολείου για την καλύτερη δυνατή εξασφάλιση μικρών πόρων για το ίδιο το σχολείο ουσιαστικά, ένα ολοκληρωμένο ανοιχτό δημοτικό το οποίο διαμορφώθηκε και διαμόρφωσε την τοπική του κοινωνία.
Ο Άγγελος Πατσιάς παρέμεινε στον Φουρφουρά για πέντε -καινοτόμα και δημιουργικά- χρόνια, γκρεμίζοντας τα τείχη ανάμεσα στην κοινωνία και το σχολείο, και με απόσταση ενός έτους βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη όπου και ετοιμάζει το δεύτερο μεγαλεπίβολο εγχείρημα, αντάξιας συνέχισης του προηγούμενου. 
Το Λάκκωμα αυτή την φορά, ετοιμάζεται να υποδεχτεί το πρώτο αυτοδιαχειριζόμενο σχολείο στην Θεσσαλονίκη. Το Big Bang School θα είναι ένα ιδιωτικό δημοτικό σχολείο, με την δυνατότητα εκπαίδευσης 300 παιδιών και τους γονείς ουσιαστικά συνιδρυτές μέσω της οικονομικής τους συνεισφοράς. Ένα σχολείο πρότυπο, που θα δίνει όλα τα απαιτούμενα εχέγγυα στα παιδιά, για την ελεύθερη και δημιουργική ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους, για την ενίσχυση των ικανοτήτων στο καθένα ξεχωριστά πάντα με βάση την σπουδαία απελευθερωτική δύναμη της εκπαίδευσης χωρίς εκείνη να γίνεται βαθμοθηρική και στείρα, κλεισμένη σε απαράβατα συντηρητικά πρωτόκολλα του παρελθόντος.
Η σκέψη του εγχειρήματος, οι πρωταγωνιστές, η τοποθεσία και η μοναδικότητά του ως προς τους συνιδρυτές του Big Bang School
Α.Π: Η σκέψη του εγχειρήματος παέι πίσω 2-3 χρόνια τώρα, ίσως και περισσότερο και γεννήθηκε από την ανάγκη των γονιών, στο “Σχολείο της Φύσης” της Βέτας Γεωργιάδου*, να συνεχίσουν τα παιδιά τους σε ένα δημοτικό που θα συνέχιζε την εξαιρετική δουλειά που γινόταν και γίνεται εκεί! Με τη Βέτα, γνωριστήκαμε το 12 έξω από το TedXthessaloniki όταν ήρθε και μου είπε “Έχουμε το ίδιο όνομα στα σχολείο μας! Πρέπει να γνωριστούμε!”. Το ίδιο καλοκαίρι πήγα και είδα το σχολείο της και ξεκινήσαμε να μιλάμε και να συζητάμε όλο και περισσότερο και να μοιραζόμαστε αυτήν τη συγκίνηση για το παιδί. Έγινε η “δασκάλα” μου και νιώθω εξαιρετικά τυχερός που την συνάντησα! Την ίδια εποχή ακούει η Βέτα πάλι σε ένα άλλο TΕDx τον Γιάννη τον Σωτηράκο και γνωρίζονται. Ο Γιάννης από τον χώρο των επιχειρήσεων και η Βέτα από αυτόν της παιδαγωγικής, βρήκανε τις κοινές τους αλήθειες και άρχισαν να οραματίζονται διάφορα. Το απίστευτο με τον Γιάννη, είναι ότι κατα βάση είναι δάσκαλος. Ό,τι τέλειο επέλεγε να κάνει είχε να κάνει με το παιδί. Έχει ταξιδέψει πολύ, έχει δει τις ανάγκες και πάντα είχε στο μυαλό του να βελτιώσει την εκπαίδευση με όποιον τρόπο μπορεί. Κάπως έτσι λοιπόν η συνάντηση των τριών μας ήταν μοιραία, όταν μου ανακοίνωσαν πριν δύο και κάτι χρόνια ότι “ξέρεις, πάμε να κάνουμε σχολείο”.
Μου άρεσε πάντα αυτή η ιδέα, αλλά το να το πάρω απόφαση ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Πρώτον γιατί δεν είχα τελειώσει με τον Φουρφουρά και δεύτερον γιατί η ασφάλεια του δημοσίου ήταν αφοπλιστική. Την περασμένη σχολική χρονιά όμως, αποφάσισα να κάνω αυτό που δίδασκα στα παιδιά. Να αγαπούν και να μη φοβούνται τις αλλαγές και να κυνηγούν τα όνειρά τους. Έτσι ξεκινήσαμε. Για ένα χρόνο ψάχναμε το ιδανικό μέρος που θα στεγάσει ένα αλλιώτικο σχολείο και το βρήκαμε εντελώς τυχαία, μόλις πριν από 3 μήνες στην περιοχή του Λακκώματος. Μια απίστευτη πλαγιά με θέα τους κάμπους, τη θάλασσα και τον Όλυμπο.
Το μοναδικό στην όλη υπόθεση ήταν ότι το σχολείο δε θα γινόταν από κάποιον που θα έβαζε λεφτά και θα έκανε κουμάντο, αλλά από τους ίδιους τους γονείς. Και γι αυτό έγινε και η εκδήλωση στις 4 Ιουνίου (σσ. στην Μονή Λαζαριστών για την παρουσίαση και ενημέρωση του εγχειρήματος). Για να μοιραστούμε το όραμά μας και να καλέσουμε άλλους 300 περίπου συνιδρυτές να το κάνουν πράξη μαζί μας. Ήταν απίστευτη η συμμετοχή και η επικοινωνία με τον κόσμο όλες αυτές τις μέρες. Αυτό γιατί δεν πάμε να δημιουργήσουμε μια νέα ανάγκη, ένα νέο γκατζετάκι που θα “πρέπει” να θες. Απαντάμε σε ανάγκες που ήδη υπάρχουν, για ένα πιο ανθρώπινο σχολείο. Ένα σχολείο που θα σέβεται το παιδί, που θα προάγει την δημιουργικότητα και που θα αποδέχεται τα μέλη του! Που θα δίνει σε όλα τα παιδιά την ίδια ευκαιρία να φτάσουν όπου μπορούν και θέλουν. Όλα αυτά τη στιγμή που και οι γονείς θα συν-εκπαιδεύονται με τα παιδιά τους. Θα αναζητούν τον εαυτό τους, το παιδί μέσα τους, θα γίνονται πιο συνειδητοποιημένοι και μέσα από τη δική τους βελτίωση θα δείχνουν το δρόμο και στα παιδιά τους. Δε χρειάζονται λόγια. Με τις πράξεις τους θα τα λένε όλα.
Έτσι λοιπόν ό,τι κάναμε τα προηγούμενα χρόνια στα σχολεία μας, μαζί με τις εμπειρίες και τις εξαιρετικές γνώσεις στις τεχνολογικές, και όχι μόνο, εξελίξεις του Γιάννη, θα έρθουν και θα στήσουν ένα σχολείο για τα πιτσιρίκια και τους γονείς τους που ουσιαστικά θα επαναπροσδιορίσει το τι σημαίνει εκπαίδευση.
big bang school
Ποιο θα είναι το πρόγραμμα του σχολείου, η βάση και η δομή του αλλά και ο ρόλος των γονέων;
Α.Π: Το πρόγραμμά του θα είναι στημένο πάνω στο αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου και στα καλύτερα κομμάτια των σχολικών εγχειριδίων. Όλο όμως το μάθημα δε θα είναι ένα ασύνδετο σχήμα, αλλά θα πλαισιώνεται μέσα από φανταστικά και ρεαλιστικά σενάρια, που έχουν νόημα και ενδιαφέρον για τον μαθητή. Με αυτόν τον τρόπο δεν διδάσκεις απλώς την ύλη αλλά μπορείς να μπεις και σε πιο προχωρημένα αντικείμενα που είναι “εκτός” και για μεγαλύτερες ηλικίες. Φανταστείτε πως θα νιώθατε αν ο δάσκαλός ή η δασκάλα σας έλεγε “παιδιά τις επόμενες μέρες θα σχεδιάσουμε το στήσιμο μιας αποικίας στον Άρη. Πως λέτε να το κάνουμε;” Είναι άπειρα τα διδακτικά αντικείμενα που χωράνε σε ένα τέτοιο στόχο και άλλα τόσα που δεν αναφέρονται καν στην ύλη του Υπουργείου.
Αυτό είναι ένα πολύ μικρό ενδεικτικό δείγμα. Μπορούν να γίνουν εξαιρετικά πράγματα αν πιστέψεις στο παιδί και δε του κόψεις τα δημιουργικά φτερά του. Τη φυσική του τάση να μαθαίνει! Ουσιαστικά μετατρέπεις τα σχολεία σε παγκόσμια κέντρα καινοτομίας, όπως συνηθίζει να λεει ο Γιάννης. Την ίδια στιγμή, αυτό που ονομάζεται όμιλοι στα σχολεία, θα μπει στην ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία! Δε γίνεται να κρατάμε το καλύτερο απ’ έξω! Απο εκεί και πέρα στο χρόνο του ολοημέρου το σχολείο μετατρέπεται σε μια ζωντανή κοινότητα… από παιδιά! Συμβούλια, παιχνίδι και χρόνος προσωπικής ανάπτυξης σε ότι τους ενδιαφέρει. Απο αγροτικές εργασίες μέχρι και κατασκευές με σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό. Σκεφτείτε μια τέτοια κοινότητα που μεγαλώνει με αρχές όπως τον σεβασμό και τη συνεργασία, που έχει μάθει να ακούει την κάθε μονάδα και να παίρνει κοινές αποφάσεις για το καλό όλων. Τι όμορφοι πολίτες θα γίνουν!
Θα δοθεί επίσης η δυνατότητα σε γονείς να συνεργαστούν, να συνεταιριστούν και να δημιουργήσουν υποστηρικτικές δομές γύρω από το σχολείο. Υπάρχουν πολλές σκέψεις έτοιμες να αποκτήσουν για πρώτη φορά υπόσταση, και αυτό είναι κάτι που μας ενθουσιάζει! Γενικότερα στο κομμάτι των γονιών θα δοθεί εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Δε γίνεται οι γονείς να μένουν εκτός της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως και δε γίνεται να σταματήσουν και οι ίδιοι να εξελίσσονται και να μαθαίνουν, πρώτα απ’ όλα το ποιοι είναι. Σε αυτό το κομμάτι η Βέτα στο Σχολειό της Φύσης έχει κάνει απίστευτη δουλειά, αναγνωρισμένη από ανθρώπους της εκπαίδευσης που ταξιδεύουν σε πολλές χώρες ως κάτι το μοναδικό και δυσεύρετο.
big bang school 2
Η διαδικασία στελέχωσης του εκπαιδευτικού δυναμικού του αλλά και ο χρόνος “παράδοσης” του σχολείου
Α.Π: Η δημιουργία της ομάδας των εκπαιδευτικών θα ξεκινήσει στο τέλος του καλοκαιριού. Θα περάσουμε ένα χρόνο μαζί, μέχρι και το άνοιγμα τον Σεπτέμβρη του 2017, γνωρίζοντας ο ένας τον άλλον, δουλεύοντας παρέα με παιδιά και δημιουργώντας σχέσεις αγάπης και σεβασμού μεταξύ μας. Αυτό θα χαρακτηρίζει τους εκπαιδευτικούς μας. Θα είναι πρότυπα αγάπης και αξιών, που θα διδάσκουν πρώτα με τη στάση ζωής τους. Από εκεί και πέρα θέλουμε όλοι όσοι στελεχώσουν το σχολείο να συγκινούνται με το παιδί. Να συγκινούνται με τη μάθηση, να συγκινούνται με τα ενδιαφέροντά τους. Μόνο έτσι μπορούν να τα μεταδώσουν πραγματικά. Δε μπορεί κάποιος να διδάξει την ποίηση ας πούμε όπως τη φυσική. Πρέπει και ο ίδιος να ανατριχιάζει στον κάθε στίχο! Και όλα αυτά δεν είναι πράγματα τα οποία έχουμε μονάχα ως ιδέες. Είναι πράγματα που στην επαγγελματική μας πορεία έχουμε κάνει και έχουμε δει πόσο σημαντικά είναι!
Υπάρχουν δεσμεύσεις από το Υπουργείο, πρακτικές δυσκολίες σε ό,τι έχει να κάνει με το “καθεστώς” ενός εγχειρήματος όπως του Big Bang School;
Α.Π: Υπάρχουν δεσμεύσεις για τα πάντα. Υπάρχει ένα σαφές κτηριολογικό πρόγραμμα όπως επίσης και ένα αναλυτικό πρόγραμμα το οποίο ακολουθείς. Δεν έχουμε καμία διάθεση να συγκρουστούμε με κανέναν και θα ακολουθήσουμε τους κανόνες όπως και όλα τα υπόλοιπα σχολεία. Η διαφοροποίηση των μεθόδων όμως, είναι διακαίωμα του κάθε σχολείου για το πώς θα προσεγγίσει τη γνώση και του πώς θα επιτύχει τους στόχους του. Παράλληλα δίνεται η δυνατότητα στα ιδιωτικά σχολεία να εμπλουτίσουν το πρόγραμμα και με δικά τους εγχειρίδια κάτι το οποίο ανοίγει επίσης πολλές πόρτες σε νέες ιδέες.
Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι και μέσα από τον B612 τον ΜΚΟ που αγκαλιάζει όλη τη φιλοσοφία, αλλά και μέσα από το σχολείο το ίδιο, σκοπεύουμε να μοιράσουμε όλη μας την τεχνογνωσία, την εμπειρία, την φιλοσοφία σε όποιον θέλει να την έχει. Το δημόσιο σχολείο που και η Βέτα αλλά και εγώ υπηρετήσαμε, δε θα το αφήσουμε, αλλά θα είναι οι πρώτοι τους οποίους θα προσπαθήσουμε να στηρίξουμε με κάθε τρόπο. Νομίζω είναι και χρέος των ιδιωτικών φορέων να το κάνουν αυτό.
Στο τέλος, επιστρέφουμε στην αρχή, για να επιβεβαιώσουμε ότι δεν πρόκειται για άλλο ένα υπέρμετρα αισιόδοξο και φιλόδοξο εγχείρημα που θα χαθεί στον χρόνο. Ρωτήσαμε τον Άγγελο αν έχει εικόνα από τον Φουρφουρά σήμερα και αν τελικά όλο αυτό που συνέβη εκεί, συνέχισε στον χρόνο. 
Α.Π: Το δημοτικό σχολείο του Φουρφουρά, είναι ουσιαστικά οι άνθρωποι του δημοτικού σχολείου Φουρφουρά. Σε αυτές τις σχέσεις επενδύαμε τόσα χρόνια και αυτές είναι που συνεχίζουν τώρα, παρέα με τη Γιούλη που μαζί ξεκινήσαμε τα πάντα και την Ελένη από το Νηπιαγωγείο. Τα παιδιά μας και οι γονείς τους μάθανε σε ένα στυλ και ξέρουν να το στηρίζουν ακόμα και όταν τα παιδιά τους πηγαίνουν στο γυμνάσιο. Και εκεί αλλά και στο λύκειο τα πιτσιρίκια μας βρήκαν τους ανθρώπους τους και ξεκίνησαν να το αλλαζουν. Θέλεις στο πως μοιάζουν οι τάξεις; στα συμβούλια; στις εκδηλώσεις; στον τρόπο διδασκαλίας;
Θα κλείσω πάλι με μια ατάκα του Γιάννη την οποία αγάπησα πολύ από την πρώτη στιγμή που την άκουσα και ταιριάζει και στο δημοτικό του Φουρφουρά όπως και σε αυτό που ετοιμάζουμε τώρα. “Όταν μαθαίνεις να οδηγείς δε μαθαίνεις να πηγαίνεις από την Καλαμαριά στον Εύοσμο. Μαθαίνεις να οδηγείς και μετά εσύ διαλέγεις που θα πας.”Αυτό ακριβώς πρέπει να κάνει το σχολείο. Να δίνει τα εργαλεία με την οποία το παιδί θα μπορεί να ζει ευτυχισμένο, κάνοντας πράγματα που του αρέσουν και υποδεχούμενο με χαρά κάθε αλλαγή στη ζωή του. Αυτό κάναμε και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε!
fourfoyra 1
“Ένα νέο Big Bang Δημιουργίας ξεκινάει! Μία νέα εκπαιδευτική προσέγγιση και ένα νέο σχολείο. Επανασχεδιασμένο για την περίοδο τεχνολογικών και άλλων εκθετικών αλλαγών που ζει ο πλανήτης και η ανθρωπότητα. Ένα σχολείο για Δημιουργούς! Που μπορούν να φτιάξουν το μέλλον! Και θα αποτελέσουν τον καταλύτη για ένα νέο πολιτισμικό παράδειγμα. Συντελώντας στην «αναβάθμιση» της Ανθρωπότητας και του πλανήτη.”
Μπορείτε να γίνετε «συν-μέτοχοι» στο Big Bang School, στο σχολείο που μπορεί να φτιάξει το μέλλον, μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του και να κατεβάσετε σε μορφή PDF τόσο τις πληροφορίες για την εταιρία όσο και για την συμμετοχή σας και στην περίπτωση που το επιθυμείτε να συμπληρώσετε και την φόρμα με την δήλωσή σας. 
*Αξίζει να σημειωθεί πως το 2007 δημιουργήθηκε στον Τρίλοφο Θεσσαλονίκης το “Σχολείο της Φύσης” από την εκπαιδευτικό Βέτα Γεωργιάδου ενώ πριν από λίγο καιρό στην σκηνή του TEDx Thessaloniki 2016 ανέβηκε ένας νέος εκπαιδευτικός ο Στέλιος Παρίζας, ο οποίος ακόμα και με τον τίτλο του “αναπληρωτή” δεν ευησύχασε, καταφέρνοντας να δώσει μία νέα πνοή πέραν των συνηθισμένων στην εκπαιδευτική διαδικασία και όλα αυτά στην νότια νησιωτική χώρα εν καιρώ κρίσης. Ένας νέος καταρτισμένος άνθρωπος, με όρεξη για την δουλειά του που δεν τα παράτησε ακόμα και όταν όλο του το έργο αφορούσε μόνο έναν μαθητή.
Από τον Φουρφουρά, την Κάλυμνο, την Ρόδο και τον Τρίλοφο μέχρι και το Λάκκωμα, οι νέοι εκπαιδευτικοί της χώρας στοχεύουν να μας κάνουν να ξαναπιστέψουμε και να οραματιστούμε πως πράγματι η “παιδεία” δεν είναι ένα κλισέ. Είναι το πιο ρομαντικό όνειρο που μπορεί να απελευθερώσει την πραγματικότητά μας, χαρίζοντάς της, το πιο απτό ταυτόχρονα σχέδιο για την πραγμάτωσή του.